“Soba là món ăn như thế nào?”
“Tôi có thể tìm ăn mì Soba ở những nơi nào?”
Nếu bạn đang đọc bài viết này, chắc hẳn bạn cũng đang đắn đo những điều đó.
Soba cùng với Udon là một trong những món mì tiêu biểu của Nhật Bản. Có nhiều loại mì Soba khác nhau, tùy vùng mà còn có những loại mì Soba địa phương.
Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu những nội dung sau.
- Soba là gì?
- Các loại mì Soba tiêu biểu
- Các loại mì Soba nổi tiếng của địa phương
- Cách ăn mì Soba
- Những nơi có thể ăn mì Soba ở Nhật
Nội dung bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rất rõ về mì Soba nên hãy đọc đến cuối bài nhé.
- Soba là gì?
- Các loại mì Soba tiêu biểu
- Các loại mì Soba nổi tiếng của địa phương
- Wanko Soba: mì Soba của tỉnh Iwate, khu vực Tōhoku
- Hegi Soba: mì Soba của tỉnh Niigata, khu vực Chūbu
- Sarashina Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
- Togaku Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
- Tōji Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
- Dattan Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
- Cha Soba: mì Soba của tỉnh Kyōto, khu vực Kinki
- Izumo Soba: mì Soba của tỉnh Shimane, khu vực Chūgoku
- Kawara Soba: mì Soba của tỉnh Yamaguchi, khu vực Chūgoku
- Cách ăn mì Soba
- Những nơi có thể ăn mì Soba ở Nhật
- Lời kết
Soba là gì?
Soba là một loại mì dài, mỏng được làm bằng cách nhào bột kiều mạch cùng với bột mì và nước. Đối với hầu hết người Nhật, mì Soba được coi là “một món ăn đơn giản, tốt cho sức khỏe mà ngay cả những người bình dân cũng có thể dễ dàng ăn được”. Ở Nhật, bạn sẽ thường thấy cảnh nhân viên văn phòng ăn mì Soba tại các quán Soba bên trong ga tàu, hay cảnh nhân viên văn phòng và sinh viên ăn mì Soba tại các quán Soba trên phố.
Mặc dù đơn giản nhưng ở một khía cạnh khác, mì Soba được xem là một món ăn rất có chiều sâu. Có những quán phục vụ mì Soba tươi dựa trên thời gian thu hoạch của bột kiều mạch, cũng có những quán phục vụ mì Soba đã được nghiên cứu kĩ càng tỉ lệ trộn giữa bột kiều mạch, bột mì và nước.
Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của mì Soba. Không rõ nó được ăn lần đầu ở Nhật khi nào, nhưng người ta nói rằng việc trồng kiều mạch – nguyên liệu thô của mì Soba đã có từ thời Jōmon (khoảng 13.000 đến 2.300 năm trước).
Khi cối xay bằng đá của Trung Quốc được du nhập vào Nhật, kiều mạch bắt đầu được ăn dưới dạng “Sobagaki” (bột kiều mạch nhào với nước nóng) hay dạng “Sobayaki Mochi” (bánh Soba nướng).
Phải đến thời Edo (1603~1868), người ta mới ăn kiều mạch ở dạng sợi mỏng giống như hiện nay. Kiều mạch dạng sợi được làm bằng cách cắt từ Sobagaki và Sobayaki Mochi nên còn được gọi là “Soba Kiri”, có nghĩa là “kiều mạch được cắt”. Soba Kiri cũng chính là phiên bản ban đầu của mì Soba mà chúng ta ăn ở Nhật ngày nay.
Các loại mì Soba tiêu biểu
Có 8 loại mì Soba tiêu biểu ở Nhật.
1. Zaru Soba/ Seiro Soba
Zaru Soba/ Seiro Soba là một phần ăn gồm mì Soba luộc với topping rong biển cắt sợi. Gọi là Zaru Soba khi mì Soba được phục vụ trong một chiếc rổ tre, gọi là Seiro Soba khi mì Soba được phục vụ trong một chiếc hộp gỗ. Zaru Soba/ Seiro Soba là loại mì Soba phổ biến nhất khi nhắc đến mì Soba Nhật Bản.
Sợi mì Soba sau khi luộc xong sẽ được xả qua nước lạnh nên bạn có thể cảm nhận được độ dai của mì. Zaru Soba/ Seiro Soba sẽ được phục vụ mì để riêng với nước súp và thường đi kèm với các loại gia vị như hành lá và mù tạc.
Ở các quán mì Soba, món này thường được viết là「ざるそば」(Zaru Soba) hay「せいろそば」(Seiro Soba) trên thực đơn. Giá khoảng 500~700 yên.
Đây là loại mì Soba mà bạn có thể thưởng thức cùng với mùi thơm của rong biển. Zaru Soba/ Seiro Soba thanh mát là một món ăn hoàn hảo cho những ngày hè nóng bức.
2. Mori Soba
Mori Soba là mì Soba luộc rồi đặt trên rổ tre hoặc hộp gỗ. Đây cũng là một loại mì Soba rất phổ biến tại Nhật Bản.
Giống như Zaru Soba/ Seiro Soba, Morisoba cũng được phục vụ mì riêng với nước súp và thường đi kèm với các loại gia vị như hành lá và mù tạc.
Sự khác biệt giữa Mori Soba với Zaru Soba/ Seiro Soba là việc bên trên mì có phủ rong biển hay không. Zaru Soba/ Seiro Soba thì có rong biển, nhưng Mori Soba thì không.
Ở các quán mì Soba, món này thường được viết là「もりそば」(Mori Soba) trên thực đơn. Giá khoảng 400~500 yên.
Vì không có topping rong biển nên đây là một món ăn mà bạn có thể thưởng thức hương vị tự nhiên của mì Soba.
3. Kake Soba
Kake Soba là mì Soba luộc được đựng trong tô và chan đầy nước súp nóng.
Không giống như các loại mì Soba mà tôi đã giới thiệu bên trên, Kake Soba được phục vụ cùng với nước súp đã được chan sẵn. Đây là loại mì Soba phổ biến nhất khi nói đến mì Soba ăn cùng nước súp.
Tùy quán mà đôi khi sẽ có thêm topping là các loại gia vị như hành lá hoặc Kamaboko (một loại chả cá làm từ cá thịt trắng).Thông thường, Kake Soba hiếm khi chỉ được ăn đơn sơ như vậy mà người ta thường gọi thêm các loại topping như Tempura để ăn cùng.Bạn có thể thoải mái kết hợp với các loại Tempura yêu thích và thưởng thức món mì Soba của riêng mình.
Ở các quán mì Soba, món này thường được viết là「かけそば」(Kake Soba) trên thực đơn. Giá khoảng 400~600 yên.
Kake Soba thường được ăn ở Nhật Bản vào mùa lạnh. Mì Soba cùng nước súp nóng sẽ giúp làm ấm cơ thể.
4. Bukkake Soba
Bukkake Soba là mì Soba luộc rồi xả qua nước lạnh, thường được đựng trong dĩa hoặc tô rộng vành.
Tùy quán mà đôi khi sẽ có thêm topping là các loại gia vị như hành lá hoặc Kamaboko (một loại chả cá làm từ cá thịt trắng).
Sự khác biệt giữa Bukkake Soba với Kake Soba là lượng nước súp và nhiệt độ của nước súp. Nếu như Kake Soba được phục vụ với nước súp nóng chan ngập sợi mì thì Bukkake Soba được phục vụ với nước súp lạnh và chỉ chan một chút ở mức mà bạn có thể nhìn thấy rõ sợi mì.
Ở các quán mì Soba, món này thường được viết là「ぶっかけそば」(Bukkake Soba) trên thực đơn. Giá khoảng 400~600 yên.
Ở Nhật, Bukkake Soba thường được ăn vào những ngày trời nóng. Bạn có thể thưởng thức mì Soba mát lạnh một cách sảng khoái.
5. Tanuki Soba
Tanuki Soba là Kake Soba có topping là Agetama – những viên bột chiên nhỏ thường rơi vụn ra khi chiên Tempura. Đôi khi topping sẽ có thêm hành lá và Kamaboko (một loại chả cá làm từ cá thịt trắng).
Tại các quán mì Soba, món này thường được viết là「たぬきそば」(Tanuki Soba) trên thực đơn, tuy nhiên tùy theo địa phương mà tên gọi sẽ khác nhau.
Ví dụ, ở Ōsaka nó được gọi là “Haikara Soba”. Hãy cẩn thận vì nếu đến Ōsaka mà bạn gọi “Tanuki Soba” thì sẽ được phục vụ món Kake Soba có topping là đậu hũ chiên ngọt nhé.
Giá bình quân từ 400~600 yên.
Đây là món mì Soba mà bạn có thể thưởng thức mì cùng với các viên bột chiên đã ngấm nước súp.
6. Kitsune Soba
Kitsune Soba là Kake Soba có topping là đậu hũ chiên ngọt.Đôi khi topping sẽ có thêm hành lá và Kamaboko (một loại chả cá làm từ cá thịt trắng).
Tại các quán mì Soba, món này thường được viết là「きつねそば」(Kitsune Soba) trên thực đơn, tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, bạn phải cẩn thận khi gọi món ở Ōsaka. Ở Ōsaka, Kake Soba có topping là đậu hũ chiên ngọt được gọi là “Tanuki Soba”, và người ta sẽ không hiểu nếu bạn gọi “Kitsune Soba” nhé.
Giá bình quân từ 400~600 yên.
Đây là món mì Soba mà bạn có thể thưởng thức mì cùng với đậu hũ chiên ngòn ngọt và mọng nước.
7. Niku Soba
Niku Soba là Kake Soba có topping là thịt.Thịt được sử dụng thường là thịt bò hoặc thịt heo, riêng nước súp thì hoặc là súp nóng hoặc là súp lạnh tùy theo quán.
Tại các quán mì Soba, món này thường được viết là「肉そば」(Niku Soba) trên thực đơn, giá dao động từ 600~900 yên.
Đây là món mì Soba mà bạn có thể thưởng thức mì cùng với vị thịt ngon ngọt và nước súp ngấm đầy vị thịt.
8. Tempura Soba
Tempura Soba là Kake Soba có topping là Tempura. Tùy quán mà loại Tempura sẽ khác nhau, trong đó, Tempura tôm là loại topping phổ biến nhất.
Tại các quán mì Soba, món này thường được ghi là「天ぷらそば」(Tempura Soba) trong thực đơn, giá khoảng 600~900 yên.
Đây là món mì Soba mà bạn có thể thưởng thức mì cùng với Tempura giòn và nước súp ngấm vị ngon ngọt từ Tempura.
Các loại mì Soba nổi tiếng của địa phương
Ở Nhật Bản, có những món mì Soba đặc trưng cho từng vùng miền.
Dưới đây là một số món mì Soba nổi tiếng ở các địa phương ở Nhật. Nếu bạn có cơ hội đến thăm những nơi này thì hãy tìm ăn thử nhé.
Wanko Soba: mì Soba của tỉnh Iwate, khu vực Tōhoku
Đây là 1 trong 3 loại mì Soba địa phương nổi tiếng nhất ở Nhật Bản.
Wanko Soba là loại mì Soba với lượng rất ít (cỡ 1 lần gắp) được phục vụ trong một cái chén nhỏ (gọi là “Wanko”).
Cứ mỗi lần bạn ăn xong, người phục vụ đứng bên cạnh (trong trường hợp này thường được gọi là Kyūjinin) sẽ tiếp tục thêm mì Soba vào chén. Điểm thú vị của Wanko Soba là mì Soba sẽ được thêm liên tục cho đến khi bạn thể hiện đã no bằng cách đậy nắp chén lại.
Hegi Soba: mì Soba của tỉnh Niigata, khu vực Chūbu
Hegi Soba là loại mì Soba mà trong thành phần có chứa loại rong biển tên là Funori. Mì Soba được cuộn thành những khoanh vừa ăn và xếp trong một hộp vuông (gọi là “Hegi”).Hegi Soba đặc trưng bởi kết cấu dẻo dai và mang lại cảm giác trơn tuột nơi cuống họng khi ăn.
Sarashina Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
Sarashina Soba có nguyên liệu chính là bột của phần lõi hạt kiều mạch, gọi là Ichibanko. Sarashina Soba có màu trắng, tuy ít mùi thơm nhưng có vị ngọt nhẹ đặc trưng.
Togaku Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
Đây là 1 trong 3 loại mì Soba địa phương nổi tiếng nhất ở Nhật Bản.
Togaku Soba là loại mì Soba làm từ bột của hạt kiều mạch chỉ bỏ lớp vỏ ngoài cùng và giữ lại lớp vỏ có chất ngọt bên trong. Mì Soba vẫn chưa ráo hết nước sẽ được xếp thành những khoanh nhỏ và được đặt trong một chiếc rổ tre.
Tōji Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
Tōji Soba là loại mì Soba được phục vụ cùng với một nồi lẩu vị tương Miso nấu với rau và thịt. Cách ăn là bạn hãy trụng sơ mì bằng một chiếc rổ có tay cầm (gọi là Tōji Kago) vào nồi lẩu trước khi cho vào chén để thưởng thức. Mì được ngấm vị của nước lẩu mang lại cảm giác rất ngon miệng khi ăn.
Dattan Soba: mì Soba của tỉnh Nagano, khu vực Chūbu
Dattan Soba có thành phần chính là bột kiều mạch Tartary. Kiều mạch Tartary tuy có hơi đắng nhưng rất giàu Polyphenol (chất chống lão hóa, tốt cho tim mạch và não bộ…) và có giá trị dinh dưỡng cao hơn so với kiều mạch thông thường. Kiều mạch Tartary rất được ưa chuộng trong những năm gần đây.
Cha Soba: mì Soba của tỉnh Kyōto, khu vực Kinki
Cha Soba là loại mì Soba được làm từ bột kiều mạch trộn với bột trà xanh (Matcha). Với Cha Soba, bạn có thể thưởng thức đồng thời hương thơm đặc trưng của trà và kiều mạch.
Izumo Soba: mì Soba của tỉnh Shimane, khu vực Chūgoku
Đây là 1 trong 3 loại mì Soba địa phương nổi tiếng nhất ở Nhật Bản.
Izumo Soba là loại mì làm từ bột của hạt kiều mạch nguyên vỏ. So với mì Soba thông thường, nó thơm hơn và đậm màu hơn.
Kawara Soba: mì Soba của tỉnh Yamaguchi, khu vực Chūgoku
Đặc trưng của Kawara Soba là Cha Soba (Soba trà xanh) cùng với topping là trứng chiên mỏng cắt sợi, thịt bò, hành lá… được đặt trên một miếng ngói nóng. Phần mì tiếp xúc với miếng ngói sẽ hơi cháy, ăn rất giòn.
Trông rất ấn tượng nhưng ở Nhật lại không có nhiều quán phục vụ Kawara Soba.
Cách ăn mì Soba
Cách ăn mì Soba phụ thuộc vào hình thức được phục vụ.
Hình thức 1. Mì Soba được chan sẵn nước súp
Nếu mì Soba đã được chan sẵn nước súp, bạn chỉ cần dùng đũa gắp lên và ăn. Trong lúc ăn, dù bạn có phát ra tiếng húp xì xụp thì cũng không bị xem là bất lịch sự nên cứ thoải mái ăn nhé.
Nếu muốn húp nước súp, bạn có thể bưng tô lên rồi húp cũng được. Ở một số quán, đôi khi người ta sẽ phục vụ kèm một chiếc muỗng dùng để húp súp, gọi là “Otama”.
Tùy quán mà các loại mì Soba có chan sẵn nước súp sẽ khác nhau, nhưng chủ yếu có thể kể đến 6 loại sau.
- Kake Soba
- Bukkake Soba
- Tanuki Soba
- Kitsune Soba
- Niku Soba
- Tempura Soba/ Kakiage Soba
Hình thức 2. Mì Soba và nước súp để riêng
Nếu mì Soba và nước súp để riêng, hãy nhúng mì vào súp trước khi ăn. Các loại gia vị như hành lá và mù tạc thường được phục vụ kèm theo, bạn có thể cho gia vị vào súp tùy thích.
Tùy quán mà sẽ có phục vụ thêm “Soba Yu”, chính là nước luộc mì Soba, được cho là rất bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe. Đối với các loại mì Soba có nước súp để riêng, sau khi ăn hết mì, bạn có thể thêm Soba Yu vào nước súp để pha loãng và uống.
Cách ăn này chủ yếu áp dụng đối với Zaru Soba/ Seiro Soba và Mori Soba.
Những nơi có thể ăn mì Soba ở Nhật
Ở Nhật, bạn có thể ăn mì Soba chủ yếu ở 5 nơi sau đây.
1. Quán Tachigui Soba trong nhà ga
Quán Tachigui Soba là những quán chuyên bán mì Soba nhưng không có ghế ngồi mà khách hàng sẽ ăn đứng. Các quán này thường nằm trong khuôn viên nhà ga hoặc rất gần nhà ga.
Ở những quán này, bạn thường phải mua phiếu ăn (gọi là “Shokken”) khi vừa bước vào quán, sau đó đưa phiếu ăn cho nhân viên và họ sẽ phục vụ món mì Soba mà bạn đã chọn.
Tùy nhà ga mà sẽ có những quán Tachigui Soba khác nhau, sau đây là một số ví dụ.
- Nhà ga của East Japan Railway thường có những quán mì Udon như:
- いろり庵きらく (Irorian Kiraku)
- そばいち (Soba Ichi)
- あじさい茶屋 (Ajisai Chaya)
- 大江戸そば (Ōedo Soba)
- Nhà ga của Tōkyo Metro thường có quán mì Udon:
- Nhà ga của West Japan Railway thường có quán mì Udon:
*Ngoài những ví dụ trên, bên trong nhà ga có thể có những quán Tachigui Soba khác, cũng có những nhà ga hoàn toàn không có bất kỳ quán Tachigui Soba nào.
Quán Tachigui Soba trong nhà ga rất phù hợp khi bạn muốn ăn mì Soba nhanh chóng, chẳng hạn như trong khi đợi tàu, vì thời gian từ lúc chọn món đến khi được phục vụ diễn ra rất nhanh.
2. Quán mì Soba được kinh doanh bởi cá nhân
Quán mì Soba được kinh doanh bởi cá nhân là những quán chỉ chuyên bán mì Soba.
Tùy quán mà loại mì Soba được phục vụ sẽ khác nhau, tuy nhiên do là quán chuyên môn nên tại đây bạn có thể thưởng thức rất nhiều loại mì Soba. Thậm chí là những món mì Soba độc đáo được làm theo công thức riêng của quán đó.
Tùy vào khu vực bạn đến mà có thể sẽ không có những quán Soba như vậy. Bạn nên xác nhận trước khi đi nhé.
3. Chuỗi quán chuyên mì Soba
Chuỗi quán chuyên mì Soba là những quán ăn dạng chuỗi chuyên phục vụ mì Soba.Các chuỗi quán chuyên mì Udon có thể kể đến là:
*Tùy theo khu vực mà có nơi sẽ không có chi nhánh.
Các chuỗi quán này thường có rất nhiều chi nhánh trên khắp cả nước nên bạn có thể tìm thấy dễ dàng hơn so với các quán mì Soba được kinh doanh bởi cá nhân.
Các loại mì Soba được phục vụ ở chuỗi quán chuyên mì Soba cũng rất đa dạng nên đặc biệt phù hợp khi bạn muốn ăn thử nhiều loại mì Soba khác nhau.
4. Quán ăn gia đình
Những quán ăn chủ yếu nhắm đến đối tượng khách hàng gia đình gọi là quán ăn gia đình (Family Restaurant).
Có rất nhiều quán ăn gia đình ở khắp Nhật Bản nên rất dễ tìm thấy. Để có thể thưởng thức mì Soba, bạn hãy chọn những quán ăn gia đình chuyên món Nhật. Cụ thể có thể kể đến:
*Tùy theo khu vực mà có nơi sẽ không có chi nhánh.
Các loại mì Soba được phục vụ tại các quán ăn gia đình thường ít hơn so với các chuỗi quán chuyên mì Soba, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể thưởng thức những loại mì Soba tiêu biểu nhất như Zaru Soba/ Seiro Soba, Mori Soba hay Kake Soba…
Nếu chỉ đơn giản muốn ăn các loại mì Soba phổ biến, quán ăn gia đình có món Nhật là gợi ý dành cho bạn.
5. Quán Izakaya
Izakaya là quán ăn chuyên phục vụ rượu và các món ăn hợp với rượu. Hiểu đơn giản thì Izakaya chính là quán nhậu kiểu Nhật.
Bên cạnh những quán Izakaya do cá nhân kinh doanh, cũng có những quán Izakaya là dạng chuỗi với rất nhiều chi nhánh được mở trên khắp Nhật Bản. Các chuỗi quán Izakaya có phục vụ mì Soba có thể kể đến là:
*Tùy theo khu vực mà có nơi sẽ không có chi nhánh.
Ở các quán Izakaya, mì Soba thường được gọi như món ăn cuối cùng để kết thúc chầu rượu hoặc như một bữa ăn chính.
Quán Izakaya có bán mì Soba phù hợp khi bạn muốn thưởng thức mì Soba cùng với rượu Sake.
Lời kết
Mì Soba là một món mì điển hình của Nhật Bản cùng với mì Udon.
Bạn có thể lựa chọn thỏa thích từ nhiều loại khác nhau, từ các loại mì Soba tiêu biểu đến các loại mì Soba địa phương. Một điểm hấp dẫn nữa là bạn có thể tìm ăn mì Soba nhiều nơi, từ những quán mì Soba ăn đứng trong nhà ga đến cả các quán Soba trên phố.
Hãy tham khảo bài viết này và tìm ra món mì Soba yêu thích nhé.
Comment