Tầm giữa tháng 4 đến đầu tháng 5, nếu đến các khu du lịch hoặc công viên giải trí ở Nhật Bản, bạn sẽ thấy rất nhiều cờ cá chép đầy màu sắc được trang trí.
Đây là cách người Nhật chúc mừng “Tango no Sekku” (端午の節句), tức “Ngày lễ dành cho các bé trai”.
Bài viết sẽ giới thiệu về nguồn gốc và những phong tục truyền thống vào ngày “Tango no Sekku”.
Tango no Sekku: Ngày lễ dành cho các bé trai ở Nhật Bản
“Tango no Sekku” (端午の節句) là một ngày lễ truyền thống ở Nhật Bản, được tổ chức vào ngày 5 tháng 5 hàng năm để kỷ niệm sự trưởng thành của các bé trai.
Du nhập từ Trung Quốc, “Tango no Sekku” ban đầu là một sự kiện nhằm xua đuổi tà ma.
Người Trung Quốc ngày xưa quan niệm rằng ngày 5 tháng 5 âm lịch là một ngày xấu nên có truyền thống uống rượu ngâm hoa lan và treo hoa diên vĩ ở lối vào nhà để xua đuổi bệnh tật và xui xẻo.
Hoa diên vĩ trong tiếng Nhật đọc là “Shōbu” (菖蒲) – đồng âm với “tinh thần thượng võ” (尚武) hay “chiến đấu” (勝負).
Vào thời Chiến Quốc, khi tinh thần chiến đấu trở thành một phần quan trọng đối với các chàng trai sinh ra trong gia đình Samurai, ngày 5 tháng 5 cũng dần trở thành sự kiện cầu nguyện dành riêng cho các bé trai.
Bước vào thời kỳ Edo (năm 1603 ~ 1868), trong khi các gia đình Samurai trang trí áo giáp và mũ sắt, người dân thường cũng ăn mừng “Tango no Sekku” bằng cách trang trí búp bê Samurai và cờ cá chép đủ màu sắc.
“Tango no Sekku” trở thành dịp để cầu chúc cho các bé trai trưởng thành khỏe mạnh và hạnh phúc, và phong tục này vẫn được duy trì cho đến ngày nay.
“Tango no Sekku” và “Kodomo no hi”
Ngày 5 tháng 5 vốn là ngày “Tango no Sekku” nhưng vào năm 1948, chính phủ Nhật Bản đã đổi tên ngày này thành “Kodomo no hi”, và biến nó thành ngày Lễ quốc gia.
“Kodomo no hi” (子供の日) có nghĩa là “Ngày Trẻ em”, là ngày kỉ niệm cho sự phát triển khỏe mạnh và hạnh phúc của cả bé trai và bé gái.
Tuy nhiên, các tập tục liên quan đến “Tango no Sekku” vẫn được lưu giữ gần như nguyên vẹn và đối với hầu hết người Nhật, “Kodomo no hi” vẫn là ngày dành cho các bé trai.
Điều này cũng có thể hiểu được vì các bé gái đã có ngày lễ riêng gọi là Hinamatsuri (ひな祭り), diễn ra vào ngày 3 tháng 3.
Những phong tục truyền thống vào ngày “Tango no Sekku”
Trang trí cờ cá chép
Vào ngày “Tango no Sekku”, các gia đình có bé trai sẽ treo những dải cờ hình cá chép đầy màu sắc bên ngoài nhà. Những dải cờ này gọi là “Koinobori” (鯉のぼり).
Theo truyền thuyết, cá chép lội ngược dòng thác để hóa rồng, nên cá chép tượng trưng cho sức mạnh và sự thành công.
Hành động treo cờ cá chép tượng trưng cho tâm tư của những bậc cha mẹ mong con mình vượt qua khó khăn và thành đạt trong cuộc sống.
Trang trí áo giáp và mũ Samurai
Áo giáp và mũ sắt, gọi chung là Yoroi Kabuto (鎧兜), là các vật dụng mà các Samurai mặc để bảo vệ bản thân khi chiến đấu.
Việc trang trí Yoroi Kabuto chứa đựng mong muốn các bé trai sẽ thoát khỏi những tai họa và lớn lên mạnh mẽ.
Trang trí búp bê chiến binh
Một số gia đình cũng trang trí búp bê chiến binh, gọi là Musha Nigyō (武者人形), vào ngày “Tango no Sekku”.
Musha Nigyō là một con búp bê hình cậu bé dễ thương mặc trang phục chiến binh.
Mô hình búp bê thường là các vị anh hùng có thật trong lịch sử hoặc những nhân vật xuất hiện trong thần thoại. Phổ biến nhất là Musha Nigyō hình Kintarō – tượng trưng cho sự năng động và tốt bụng, Musha Nigyō hình Momotarō – tượng trưng cho sự dũng cảm, hay Musha Nigyō hình Thần Chung Quỳ – tượng trưng cho sự chiến thắng tà ma.
Ăn Chimaki và Kashiwa-mochi
Chimaki và Kashiwa-mochi là 2 món ăn truyền thống vào ngày “Tango no Sekku”.
Chimaki (粽) được làm bằng cách bọc xôi trong lá tre. Chimaki là biểu tượng của sự may mắn và sức khỏe.
Kashiwa-mochi (柏餅) là một loại bánh gạo nhân đậu ngọt bọc trong lá sồi. Cây sồi có đặc điểm là lá già không rụng cho đến khi chồi mới xuất hiện nên tượng trưng cho “việc nối dõi tông đường” và “sự thịnh vượng của con cháu”.
Tắm bằng lá cây diên vĩ
Vào ngày “Tango no Sekku”, người Nhật thường ngâm mình trong bồn nước nóng với lá diên vĩ. Họ tin rằng mùi hương đặc biệt của diên vĩ có thể xua đuổi tà ma.
Thực tế, rễ diên vĩ chứa các chất kích thích tuần hoàn máu và được cho là giúp giảm đau lưng và đau dây thần kinh.
Việc ngâm mình trong nước nóng cùng lá diên vĩ giúp thư giãn và mang lại cảm giác bình an.
Comment